“Hitlerova socijalna država” Götza Alyja nije samo još jedan u nepreglednoj količini znanstvenih i publicističkih radova posvećenih nacionalsocijalizmu, Drugom svjetskom ratu i Holokaustu. Ono što je izdvaja iz tog mnoštva jest to da se ne bavi općepoznatim političkim i socijalnim procesima, nacističkom represijom i vojnim operacijama, već jednim koliko zanemarenim toliko važnim aspektom nacističke i, uopće, svake vladavine. Fiskalna, socijalna i financijska politika jedna je od najvažnijih poluga vlasti, značajna koliko i primjerice policija i propaganda. “Hitlerova socijalna država” analizira fiskalnu i proračunsku politiku nacionalsocijalističkog režima. Ona dokumentirano raščlanjuje njegove fiskalne prihode koji su počivali na klasičnim porezima, ali i na besprimjernoj pljački europskih Židova i čitave okupirane Europe. Podjednaka pozornost posvećena je i proračunskim rashodima, odnosno redistribuciji opljačkanog bogatstva kojim je režim kupovao socijalni mir i životni standard rasno i etnički podobnih podanika Trećeg Reicha. Nacizam nije počivao samo na laži i ubojstvu nego i na pljački. Iracionalni antisemitizam imao je i svoje “racionalno”, ekonomsko naličje. Taj zločinački pothvat financiran je jednako zločinačkim metodama koje je, dakako, uobličio u privid fiskalnog legaliteta. Iako se bavi jednim poraženim totalitarnim režimom, “Hitlerova socijalna država” začudno je aktualna u kontekstu ekonomske krize s kojom su suočene moderne demokracije, odnosno u kontekstu vječne potrage za ravnotežom između državnog intervencionizma i slobodnog tržišta. Iskustvo nacističke ekonomske politike ukazuje na krajnje ekonomske - i, dakako, moralne - konzekvencije neograničene državne financijske moći, fiskalne represije i socijalnog mira koji ne počiva na novostvorenoj vrijednosti nego na nasilnoj redistribuciji bogatstva.
Podijeli na Facebook
